Χανιά (Κυδωνία). Περιήγηση σε χώρους αρχαίας μνήμης

Μαρία Ανδρεαδάκη-Βλαζάκη (επιμέλεια)

Πόλη: Χανιά

Έτος: 2009

Εκδότης: Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού – ΚΕ’ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων

Περιγραφή: Μαλακό εξώφυλλο, 201 σ., έγχρωμες και ασπρόμαυρες εικόνες, 20,7x29,3 εκ.

Από τον Πρόλογο

H πόλη των Χανίων υπερηφανεύεται δικαίως ότι συγκαταλέγεται στις πόλεις με μακραίωνη ιστορία και ειδικά στις πόλεις στις οποίες οι ανασκαφικές εργασίες έχουν αποκαλύψει συνεχή κατοίκηση σε αλλεπάλληλα οικιστικά στρώματα. Είναι η μοναδική πόλη στη σύγχρονη Κρήτη που ξεθάβει τόσες πολλές μνήμες καθημερινά και φέρνει στο φως τόσα πολλά ίχνη από το μακρινό παρελθόν της. Ίχνη σβησμένα και ξανασβησμένα, όπως σε ένα παλίμψηστο χειρόγραφο, αλλά πάντα με αναγνώσιμα και αναγνωρίσιμα αποτυπώματα. Έτσι έχει αρχίσει η ανασύνθεση του μοναδικού αρχιτεκτονικού παλίμψηστου της πόλης των Χανίων, η οποία έχει χαρακτηριστεί στην Επικράτεια Πολιτισμού ως η πόλη της αρχιτεκτονικής της Μεσογείου. Ταυτόχρονα, είναι μια από τις αρχαιότερες πόλεις της Μεσογείου και ολόκληρης της Ευρώπης, τίτλος που στηρίζεται στην ύπαρξη οργανωμένου οικισμού με «αστικό» χαρακτήρα ήδη από την τρίτη χιλιετία π.Χ.

Σε μια σύγχρονη πόλη με τέτοια πυκνότητα στο χώρο και το χρόνο όπως τα Χανιά, το έργο της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας είναι πολύ δύσκολο. Αφενός πρέπει να προλαβαίνει να διασώζει τις καθημερινά εμφανιζόμενες αρχαιότητες από την πλήρη καταστροφή που μπορούν να προκαλέσουν τα σύγχρονα εκσκαφικά μηχανήματα και αφετέρου να βρίσκει τρόπους να αναδεικνύει τις σημαντικότερες από τις αρχαιότητες που έρχονται στο φως. Είναι ένα έργο σωτηρίας και ανάδειξης δαπανηρό, χρονοβόρο και συχνά ψυχοφθόρο. Απέναντι στο προσωπικό πρόβλημα του πολίτη ορθώνεται συνεχώς η υποχρέωση της πολιτείας για τη διάσωση των τεκμηρίων της διαχρονικής πορείας της πόλης. Η υποχρέωση αυτή ολοκληρώνεται με την ανάδειξη όσων αρχαίων λειψάνων κριθούν ορατά και επισκέψιμα και την απόδοσή τους στους πολίτες. Στα Χανιά έχουν ξεκινήσει τέτοιες προσπάθειες και τo παρόν πόνημα είναι η πρώτη επιτομή τους, ως αποτέλεσμα συλλογικής εργασίας όλου του προσωπικού της ΚΕ’ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων. Με κύριο βοήθημα τις πολυπληθείς αρχαιολογικές μαρτυρίες αρχίζει το ξετύλιγμα ενός άλλου μίτου της Αριάδνης από 21 σημεία διάσπαρτα μέσα στην πόλη, που αναφέρονται σε αλλεπάλληλα επίπεδα, σε πολλαπλές εποχές, σε διαφορετικούς καιρούς και ανθρώπους, σε ποικίλες δραστηριότητες τους και που αποτελούν μακρινή αλλά άμεση σύνδεση με το παρόν και το μέλλον αυτού του τόπου.

Περιεχόμενα

Μαρία Ανδρεαδάκη-Βλαζάκη, ‘Μινωικές και κλασικές αρχαιότητες στην πόλη Χανίων: Σύντομο Ιστορικό’ [14-29].

Μαρία Ανδρεαδάκη-Βλαζάκη, ‘Πλατεία Αγίας Αικατερίνης: Ελληνοσουηδική ανασκαφή’ [32-43].

Μαρία Ανδρεαδάκη-Βλαζάκη, ‘Ανασκαφή «Λιονάκη-Βλαμάκη» (Οδός Κανεβάρο 15-17)’ [44-49].

Μαρία Ανδρεαδάκη-Βλαζάκη, ‘Ανασκαφή «Βακαλουνάκη» (Οδός Κατρέ 10) [50-55].

Ευτυχία Πρωτοπαπαδάκη, ‘Ανασκαφή «Νότια του  τείχους» (Συμβολή οδών Καραολή-Δημητρίου και Κατρέ)’ [56-61].

Μαρία Ανδρεαδάκη-Βλαζάκη, ‘Ανασκαφή «Μαθιουδάκη» (οδός Κανεβάρο 43)’ [62-69].

Μαρία Ανδρεαδάκη-Βλαζάκη, ‘Ανασκαφή «Παπαδοπούλου» (Οδός Δασκαλογιάννη 63)’ [70-77].

Μιχάλης Μιλιδάκης, ‘Ανασκαφή «Αγίου Ρόκκου» (Οδός Δασκαλογιάννη)’ [78-85].

Κατερίνα Τζανακάκη, ‘Ανασκαφή «Μέλισσα» (Οδός Δασκαλογιάννη 2)’ [86-95].

Ευθυμία Κατάκη, ‘Ανασκαφή «Συνεταιριστικής Τράπεζας Χανίων» (Συμβολή οδών Βενιζέλου και Μιχελιδάκη)’ [96-107].

Σταυρούλα Μαρκουλάκη, ‘Ανασκαφή «Πάρκου Ειρήνης και Φιλίας» (Οδός Α. Παπανδρέου)’ [108-113].

Σοφία Πρεβέ, ‘Ανασκαφή «Λεντάρη» (Οδός Α. Παπανδρέου 81)’ [114-119].

Ευθυμία Κατάκη, ‘Ανασκαφή «Μανωλικάκη» (Οδός Ανδρ. Παπανδρέου 86-88)’ [120-127].

Σταυρούλα Μαρκουλάκη & Βάννα Νινιού-Κινδέλη, ‘Ανασκαφή «Εμμ. Μαθιουλάκη» (Οδός Γ. Χατζηδάκη 31)’ [128-135].

Αγγελική Τσίγκου, ‘Ανασκαφή «Μαρ. Μαθιουλάκη» (Οδός Χατζηδάκη 31α)’ [136-145].

Βάννα Νινιού-Κινδέλη, ‘Ανασκαφή «Ρόβλια» (Οδός Ρενιέρη 9)’ [146-151].

Μαρία Ανδρεαδάκη-Βλαζάκη & Ευτυχία Πρωτοπαπαδάκη, ‘Ανασκαφή «Κουκλάκη» (Οδός Ηγουμ. Γαβριήλ) 73-77’ [152-165].

Σοφία Πρεβέ, ‘Ανασκαφή «Νοτίου Περιβόλου Ι.Ν. Αποστόλων Πέτρου και Παύλου» (Οδός Ηγουμ. Γαβριήλ 69-71)’ [166-171].

Σοφία Πρεβέ, ‘Ανασκαφή «Ροβιθάκη» (Οδός Μαλινού 11)’ [172-179].

Σταυρούλα Μαρκουλάκη, ‘Ανασκαφή «Μαλεφάκη» (Οδός Αποκορώνου 161)’ [180-185].

Λαμπρινή Λιμαντζάκη, ‘Ανασκαφή «Αγροτικής Τράπεζας» (Συμβολή Οδών Σκαλιδή και Μανουσογιαννακήδων)’ [186-195].

Αγγελική Τσίγκου, ‘Ανασκαφή «Γωνιωτάκη» (Οδός Μελ. Μεταξάκη 32-34)’ [196-201].