Πειραματική αρχαιολογία: Γενικές κατευθύνσεις, εφαρμογή στη μελέτη των προϊστορικών εργαλείων

Ροζαλία Χρηστίδου Aνάσκαμμα 6 (2013): 13-37.

Από την εισαγωγή

Με τον όρο «πειραματική αρχαιολογία» περιγράφεται η εφαρμογή της πειραματικής μεθόδου σε διαφόρους τομείς και στάδια της αρχαιολογικής έρευνας για να μελετηθούν υλικά κατάλοιπα και πρακτικές του παρελθόντος. Το γενικό εγχειρίδιο Αρχαιολογία: Θεωρίες, μεθοδολογία και πρακτικές εφαρμογές των Colin Renfrew και Paul Bahn (2001) περιλαμβάνει ποικίλα παραδείγματα εφαρμογών της πειραματικής μεθόδου, π.χ. για τη διαφοροποίηση της φθοράς των λίθινων εργαλείων ανάλογα με τη χρήση τους, για τον συσχετισμό των μακροβοτανικών καταλοίπων με την επεξεργασία των φυτών και για την παρατήρηση των διαχρονικών μεταβολών των αρχιτεκτονικών κατασκευών. Τα πειράματα έχουν μεγάλη διάρκεια όταν εξετάζονται περιοδικές ή, όπως στο τελευταίο παράδειγμα, μακροχρόνιες διαδικασίες. Επειδή στις διάφορες αποθέσεις η διάκριση μεταξύ ανθρωπογενούς και φυσικής μεταβολής δεν είναι πάντα σαφής, τα πειράματα εξετάζουν και φυσικά φαινόμενα, π.χ. τη φθορά και τη διασπορά των οστών λόγω της δράσης του νερού. Δίνουν επίσης τη δυνατότητα να αναγνωριστούν ακούσιες μεταβολές των υλικών κατά τη διάρκεια της χρήσης τους (π.χ. κατά την κατασκευή εργαλείων) ή μετά την απόρριψή τους (π.χ. λόγω της κατοίκησης του χώρου και της συνακόλουθης αναμόχλευσης των αποθέσεων. Ο πειραματισμός λοιπόν, ως μέρος της ανάλυσης διαφόρων φυσικών ή ανθρωπογενών υλικών και των αποθετικών και διαγενετικών διεργασιών που λαμβάνουν χώρα σε μία θέση, συμβάλλει στην κατανόηση της παρουσίας (ή της απουσίας), της μορφής και της κατανομής στον χώρο των υλικών καταλοίπων. Ο πειραματισμός χρησιμοποιείται επίσης για τη σύγκριση και την αξιολόγηση ανασκαφικών και αναλυτικών τεχνικών ανάλογα με το αντικείμενο της έρευνας. Γενικώς, η αναγνώριση και η μελέτη των υλικών καταλοίπων προϋποθέτει τη γνώση της φύσης και των αιτίων των διαδοχικών μεταβολών των υλικών και της διασποράς τους στον χώρο.

Διαβάστε το άρθρο