Αρχαιολογία και Ερρίκος Σλήμαν. Εκατό έτη από το θάνατό του. Aνασκόπηση και προοπτικές. Μύθος – Ιστορία – Επιστήμη

Γεώργιος Στυλ. Κορρές, Νεκτάριος Καραδήμας & Γεωργία Φλούδα (επιμέλεια) Αθήνα 2012 ISBN: 978-960-93-3929-2

Το διεθνές συνέδριο ‘Αρχαιολογία και Ερρίκος Σλήμαν. Εκατό έτη από το θάνατό του’ έλαβε χώρα τον Απρίλιο του 1990, με αφορμή τον εορτασμό των 100 χρόνων από το θάνατο του Ερρίκου Σλήμαν. Οι ποικίλες δυσχέρειες που παρεμπόδισαν τη δημοσίευση των πρακτικών του συνεδρίου αντιμετωπίσθηκαν με τη γενναιόδωρη οικονομική υποστήριξη του Ιδρύματος Ιωάννου Φ. Κωστοπούλου, που χορηγήθηκε κατά τα έτη 2007 και 2008.

Αν και έχουν πλέον παρέλθει δύο δεκαετίες από τη διοργάνωση του συνεδρίου, η ηλεκτρονική δημοσίευση των ανακοινώσεων αποκαθιστά, έστω και καθυστερημένα, το κενό που δημιουργήθηκε από τη μη δημοσίευση των πρακτικών. Η ανανέωση του ενδιαφέροντος της ιστοριογραφικής έρευνας για τον πρωτοπόρο Ερρίκο Σλήμαν και τις ανασκαφές που διεξήγαγε, σε μια εποχή κατά την οποία δεν είχαν ακόμη τεθεί οι βάσεις της σύγχρονης επαγγελματικής αρχαιολογίας, δικαιολογεί την εκ νέου συγκέντρωση των 68 πρωτότυπων συμβολών, που καλύπτουν όλο το φάσμα της δράσης και επιστημονικής συμβολής του και σκιαγραφούν το ευρύτερο κοινωνικοπολιτικό και ιδεολογικό προφίλ της εποχής του. Το πέρασμα στην ηλεκτρονική εποχή επέβαλε την εκ νέου δακτυλογράφηση και αναθεώρηση πολλών δοκιμίων από τους επιμελητές και σε ορισμένες περιπτώσεις, όπου αυτό κατέστη δυνατό, και από τους ίδιους τους συγγραφείς τους.

Εξώφυλλο [I-II]

Περιεχόμενα [III-VIII]

Πρόλογος – Foreword – Vorwort [IX-XI]

Κατάλογος συμμετεχόντων – List of contributors – Teilnehmerliste [XIII-XVI]

Χαιρετισμοί – Opening ceremony – Begrüßung [XVII-XXXVI]

Πρόγραμμα Συνεδρίου – Conference Programme – Konferenz Programm [XXXVII-XL]

Επιτροπές – Committees – Komitees [XLI-XLII]

Δελτία τύπου – Press releases – Pressemitteilungen [XLIII-XLV]

Ψήφισμα διαμαρτυρίας – Resolution of protest [XLVI-XLVII]

Κατάλογος δημοσιευμάτων στον τύπο για το συνέδριο – List of press publications about the Congress – Pressemeldungen zum Kongress [XLVIII-L]

Συντομογραφίες – Abbreviations – Abkürzungen [LI]

Ι.
Aνασκαφές του Ερρίκου Σλήμαν και νεώτερες έρευνες
Heinrich Schliemann’s excavations and modern researches
Die Ausgrabungen Heinrich Schliemanns und neuere Untersuchungen

1. † Μanfred Korfmann, ‘On the beginnings of field archaeology (or ‘spade research’) – the first regular excavations at Hisarlik: 1871-1873’ [3-14]

2. Donald F. Easton, ‘Schliemann’s excavations at Troy: The Bronze Age strata’ [15-34]

3. Edmund Bloedow, ‘Schliemann at Troy’ [35-42]

4. Martin Emele, ‘Schichtung und Wahrheit zum Erkenntnisstand Heinrich Schliemanns bezüglich Troja VI im Jahr 1890’ [43-49]

5. Attila László, ‘Troy and the lower Danube region at the end of the Bronze Age’ [50-60]

6. Angelika Dousougli und Konstantinos Zachos, ‘Troas und die Kykladen: Vorbronzezeitliche Beziehungen’ [61-64]

7. Chikako Sugaya, ‘Τhe stone axes of Troy’ [65-69]

8. Sinclair Hood, ‘Schliemann’s Mycenae Albums’ [70-78]

9. David A. Traill, ‘Schliemann’s Mycenae excavations through the eyes of Stamatakis’ [79-84]

10. Alexander Häusler, ‘Die Schachtgräber von Mykene und der Urprung der Tumuli in Griechenland’ [85-92]

11. János Makkay, ‘The Altar over shaft grave IV at Mycenae in a wider perspective’ [93-103]

12. Silvia Schulz, ‘Die Bernsteinschieber von Mykene’ [104-117]

13. Piotr Taracha, ‘Weapons in the Shaft Graves of Mycenae. Remarks on the Chronology’ [118-123]

14. † Klaus Kilian, ‘100 Jahre Ausgrabungen in Tiryns: Antworten und Fragen’ [124-129]

15. Μιχάλης Δερμιτζάκης, Ζαφείρης Καροτσιέρης, Ευφροσύνη Γεωργιάδου-Δικαιούλια και Βασίλης Τσαπραλής, ‘Γεωλογικές παρατηρήσεις στο ανάκτορο της αρχαίας Τίρυνθος και στις γειτονικές περιοχές’ [130-137]

16. Fivos Papadimitriou, ‘A physical and human geographic approach to the environment and landscapes of the Argive sites, excavated by H. Schliemann’ [138-141]

17. Καλλιόπη Σαρρή, ‘Η μεσοελλαδική κεραμική του Ορχομενού της Βοιωτίας από τις ανασκαφές 1903-1905’ [142-151]

IΙ.
Ερρίκος Σλήμαν. Ο άνθρωπος και η εποχή του
Heinrich Schliemann. The man and his era
Heinrich Schliemann. Der Mann und seine Zeit

18. Wilfried Bölke, ‘Heinrich Schliemann und Ankershagen’ [155-163]

19. Hans Schliemann, ‘Name und Wappen unserer Familie Schliemann’ [164-170]

20. † Galina Andrusovová-Vlčeková, ‘Heinrich Schliemanns russische Periode’ [171-179]

21. Joachim Mai, ‘Heinrich Schliemann als Großkaufmann in Rußland 1846-1864’ [180-183]

22. Γεώργιος Στυλ. Κορρές, ‘Ἑρρῖκος Σλῆμαν (1822-1890), μιὰ ζωὴ στὴν ὑπηρεσία τῆς ἀρχαιολογικῆς ἐπιστήμης’ [184-226]

23. † Hans Einsle, ‘Wiederentdecktes Griechenland. Sophia Schliemann, die Frau des großen Archäologen’ [227-233]

24. Elizabeth Carvalho, ‘Heinrich Schliemann, the linguist’ [234-237]

25. Wolfgang Richter, ‘Schliemanns archäologische Lebensleistung in der Reflexion seiner mecklenburgischen Landsleute – Zur Vorgeschichte des Schweriner Denkmals’ [238-243]

26. † Wolfgang Schindler, ‘Schliemann als Zeitgenosse’ [244-247]

27. Reinhard Witte, ‘Schliemanns Beziehungen zu Berlin’ [248-254]

28. Horst Korsinski, ‘Die Verbundenheit Fürstenbergs zu dem großen Altertumsforscher Heinrich Schliemann’ [255-256]

IIΙ.
Η αλληλογραφία του Σλήμαν και προσωπικές ή επαγγελματικές σχέσεις
Schliemann’s correspondence and personal or professional relationships
Schliemanns Korrespondenz sowie seine privaten und beruflichen Beziehungen

29. † Galina Andrusovová-Vlčeková, ‘Sergej Schliemanns Briefe an den Vater’ [259-260]

30. Wilfried Bölke und Reinhard Witte, ‘Wiederaufgefundene Briefe Heinrich Schliemanns an seinen Verleger Brockhaus in Leipzig’ [261-263]

31. † Barbara Faensen, ‘Heinrich Schliemann und die preußische Bürokratie’ [264-266]

32. Αlexander Κ. Gavrilov, ‘Briefwechsel H. Schliemanns mit N. K. Bogushevskij /1874-1880/’ [267-273]

33. Joachim Herrmann, ‘Entwicklung von Forschungsmethoden und Persönlichkeitsstruktur Heinrich Schliemanns in Freundschaft und in Auseinandersetzung mit Rudolf Virchow und der Berliner Akademie’ [274-278]

34. † Johannes Irmscher, ‘Bismarck und Schliemann’ [279-284]

35. † Hans-Günter Buchholz, ‘Arthur Milchhöfer, ein Verehrer und Fürsprecher Schliemanns
und Die Anfänge der Kunst in Griechenland’ [285-312]

36. Armin Jähne, ‘Zum Schriftwechsel von Heinrich Schliemann und Aleksandr Aleksandrovič Polovcov’ [313-318]

37. Claudia Lang-Auinger, ‘Die Briefe Heinrich Schliemanns an George Niemann – einem Helfer im Streit um Troja’ [319-322]

38. † Ἀνδρέας Παναγόπουλος, ‘Schliemann καὶ Gladstone, μία ἐγκάρδια συνεννόηση’ [323-327]

39. † Kenneth W. Schaar, ‘Wilhelm Dörpfeld: Schliemann’s important discovery’ [328-332]

40. Gerlinde Grahn, ‘Quellen von und über Heinrich Schliemann, Wilhelm Dörpfeld und Rudolf Virchow im Zentralen Staatsarchiv Potsdam’ [333-347]

41. † Siegfried Wölffling, ‘Die kulturgeschichtliche Bedeutung der Briefe Heinrich Schliemanns an den Botschafter Joseph Maria von Radowitz d. J. 28’ [348-353]

ΙV.
Φιλολογικές παρατηρήσεις επί των κειμένων του Σλήμαν. Σλήμαν και Όμηρος
Philological observations on Schliemann’s writings; Schliemann and Homer
Philologische Beobachtungen zu Schliemanns Schriften; Schliemann und Homer

42. Egert Pöhlmann, ‘Homer, Mycenae and Troy: Problems and Aspects’ [357-364]

43. Mark Lehrer, ‘Schliemann’s initial views on Homer: biographical, literary, and touristic origins of a cultivated image of naïveté’ [365-370]

44. Brigitte Mannsperger, ‘Schliemanns „Homerismus“ und die philologische Raum-Zeit Forschung’ [371-378]

45. † David Turner, ‘The Dream of Troy. The Literal versus the Literary. Some remarks on the present state of biographical studies on Heinrich Schliemann’ [379-383]

46. Imre Tegyey, ‘Schliemann und die Schriftlichkeit in Troja und Mykene’ [384-388]

V.
O Σλήμαν ως αρχαιολόγος, επιστήμων και συλλογεύς
Schliemann as an archaeologist, scientist and collector
Schliemann als Archäologe, Wissenschaftler und Sammler

47. Oliver T. P. K. Dickinson, ‘Schliemann’s contribution to Greek Bronze Age archaeology: Was he really the ‘father of Mycenaean archaeology’?’ [391-400]

48. † Ευαγγελία Πρωτονοταρίου-Δεϊλάκη, ‘Ἡ ἀξιοπιστία τοῦ Schliemann ὡς πηγῆς ἀρχαιολογικῶν ἀνασκαφικῶν πληροφοριῶν’ [401-403]

49. Stefan Hiller, ‘Beobachtungen zur Chronologie und Stratigraphie der griechischen Vorgeschichte im Werk Heinrich Schliemanns’ [404-410]

VI.
Η Τρωική συλλογή και ο Θησαυρός του Πριάμου
The Trojan collection and ‘Priam’s Treasure’
Die Sammlung Trojanischer Altertümer und der Schatz des Priamos

50. Manfred Oppermann, ‘Trojanische Altertümer in der Universitätssammlung Halle’ [413-415]

51. Leo S. Klejn, ‘Der Schatten des geraubten Goldes’ [416-420]

52. Lesley Fitton, ‘‘The help of my dear wife’: Sophia Schliemann and the discovery of Priam’s Treasure’ [421-424]

53. Marion Bertram, Ingrid Griesa und Eva Zengel, ‘Zu Geschichte, Schicksal und heutigem Bestand der „Sammlung Trojanischer Altertümer” in den Staatlichen Museen zu Berlin’ [425-430]

54. Wolfgang Kuckenburg, ‘Rekonstruktion und Nachbildung von ausgewählten Schmuckstücken aus den verschollenen Schatzfunden von Troja’ [431-438]

VΙI.
Το Ιλίου Μέλαθρον
Iliou Melathron
Iliou Melathron

55. Erhard Hirsch, ‘Deutsche Pompeiana vom Wörlitzer Landhaus bis zu Schliemanns Iliou Melathron’ [441-448]

56. Αναστάσιος Πορτελάνος, ‘Ιλίου Μέλαθρον. Η oικία του Ερρίκου Σλήμαν, ένα έργο του Ερνέστου Τσίλλερ’ [449-464]

57. † Emanuel Turczynski, ‘Das Schliemann-Haus im Spiegel griechisch – deutscher Kulturbeziehungen’ [465-467]

VIII.
Η εγχείρηση και ο θάνατος του Σλήμαν
Schliemann’s operation and death
Schliemanns Operation und sein Tod

58. Christian Andree, ‘Wie wirkte sich der zeitgenössische medizinische Fortschritt auf Heinrich Schliemann aus?’ [471-475]

59. Wolfgang Koall, ‘Geheimrat Professor Hermann Schwartze (1837-1910) als Ohrenarzt und Operateur von Heinrich Schliemann’ (1822-1890)’ [476-479]

60. † Francis H. McGovern, ‘The operation and death of Heinrich Schliemann’ [480-483]

61. † Nicola A. Livadaras, ‘Il funerale di Heinrich Schliemann nei resoconti della stampa greca’ [484-486]

62. Χαράλαμπος Σκουλάκης και Χαράλαμπος Γκούβερης, ‘Το ωτολογικό πρόβλημα και ο θάνατος του Ερρίκου Σλήμαν’ [487-491]

63. Γεώργιος Στυλ. Κορρές, ‘Ἡ ἐκτέλεσις τῆς διαθήκης τοῦ Ἑρρίκου Σλῆμαν’ [492-499]

IΧ.
Επιμέρους θέματα
Miscellanea

64. Hans-Dieter Zimmermann, ‘Schliemann und Halle’ [503-508]

65. Rainer Hilse, ‘Die „Heinrich-Schliemann-Gesellschaft“ Ankershagen e.V.’ [509-515]

66. Ellen Katja Jaeckel, ‘Kein Museum für Schliemann. Eine Begegnung mit Professor Giorgos Korres’ [516-518]

67. Ιωάννα Σταυράκη, ‘Γεώργιος Καστριώτης (1899-1969) και η προτομή της Σοφίας Σλήμαν’ [519-522]

68. Hara S. Georgiou, ‘Bronze Age sailing and Homeric evidence’ [523-529]

ΠΡΟΣΕΧΗ – FORTHCOMING

Γεώργιος Στυλ. Κορρές, ‘Τα Χρονικά του Συνεδρίου’

Γεώργιος Στυλ. Κορρές, ‘Τα προς τιμή του Ερρίκου Σλήμαν εκδοθέντα γραμματόσημα’

Γεώργιος Στυλ. Κορρές, ‘Έρευναι στο σπήλαιο του Νέστορος’

Γεώργιος Στυλ. Κορρές, ‘H ανασκαφή του Ερρίκου Σλήμαν στον Βοιωτικό Ορχομενό. Τα ευρήματα και η ηχώ των ευρημάτων’

Γεώργιος Στυλ. Κορρές, ‘H δημοσίευση της ιστορίας και της τύχης των συλλογών του Ερρίκου Σλήμαν’

Γεώργιος Στυλ. Κορρές, ‘Τα οικοδομήματα του Σλήμαν στην Αθήνα’

Γεώργιος Στυλ. Κορρές, ‘Εργογραφία Ερρίκου Σλήμαν’

(Από τον καθ. κ. Γ. Κορρέ ανακοινώνεται «ότι η παρούσα ηλεκτρονική δημοσίευση είναι η προσωρινή μορφή των ανακοινώσεων του πρώτου τόμου των πεπραγμένων του Διεθνούς Συνεδρίου «Αρχαιολογία και Ερρίκος Σλήμαν» και οιος δήποτε ενδιαφερόμενος ημπορεί να συμβουλευθεί τις ανακοινώσεις και να ενημερώσει την εκδοτική επιτροπή με την επιθυμία του να προέλθουν συμπληρώσεις, βελτιώσεις, διορθώσεις δια την τελική έντυπη μορφή των κειμένων. Δεν έχουν ακόμα ολοκληρωθεί οι διορθώσεις των τυπογραφικών δοκιμίων.»)

Κατεβάστε στον υπολογιστή σας το πλήρες βιβλίο σε PDF μορφή (14.5 MB):

Archaeology and Heinrich Schliemann 2012