Αν αναζητήσει κάποιος να βρει σε λεξικά ή στο διαδίκτυο τι είναι αρχαιολογία, το πιο πιθανό είναι να δει ότι η αρχαιολογία έχει ως σκοπό τη μελέτη των ανθρώπινων υλικών καταλοίπων του παρελθόντος, ενώ κύριο εργαλείο αυτής είναι οι ανασκαφές. Όμως τελικά είναι αυτός ο μοναδικός ή ο κύριος σκοπός της αρχαιολογίας ή είναι κάτι πιο πολύπλευρο και πολυσύνθετο; Πράγματι οι αρχαιολόγοι οφείλουν να μελετούν και να δημοσιεύουν τα ανασκαφικά τους ευρήματα, ωστόσο μπορούν να μεταδώσουν τις γνώσεις τους σε ένα ευρύ κοινό, που δεν κατέχει ούτε την επιστημονική γλώσσα ούτε φυσικά την αρχαιολογική ορολογία;
Στο δεύτερο και τελευταίο μέρος της συνέντευξης παρουσιάζεται η περίοδος από το 1960, όταν ο Γεώργιος Παπαθανασόπουλος έγινε Επιμελητής Αρχαιοτήτων στην Ολυμπία, μέχρι και σήμερα. Η συνέντευξη αυτή εστιάζει στις ανασκαφές του Παπαθανασόπουλου στον Διρό, στην ιδιαίτερη σχέση του με τη θάλασσα και ιδίως στην ίδρυση της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων, στη δημιουργία του νεολιθικού μουσείου στον Διρό, καθώς και σε άλλες έρευνες.
Ο Γεώργιος Παπαθανασόπουλος είναι πλέον γνωστός στον κόσμο της ελληνικής αρχαιολογίας για τη συμβολή του στην ίδρυση της ενάλιας αρχαιολογικής και σπηλαιολογικής έρευνας. Χάρις στις δικές του ενέργειες οι Εφορείες Εναλίων Αρχαιοτήτων και Σπηλαιολογίας εγγράφονται οργανικά και αναπόσπαστα στις αρμοδιότητες του Υπουργείου Πολιτισμού. Στους δε προϊστορικούς αρχαιολόγους είναι επίσης γνωστός και από ένα άλλο γεγονός. Επί σειρά ετών υπήρξε συνεργάτης του αείμνηστου Carl Blegen στις ανασκαφές του ανακτόρου του Νέστορος στην Πύλο.
Το δεύτερο μέρος της συνέντευξης του Sinclair Hood επικεντρώνεται στην περίοδο από την άφιξή του στην Ελλάδα το 1947 μέχρι σήμερα. Όλες οι ασπρόμαυρες φωτογραφίες προέρχονται από το λεύκωμα της Joan Laing, που φυλάσσεται τώρα στη Βρετανική Σχολή Αθηνών. Για άλλη μια φορά, θα ήθελα να εκφράσω την ειλικρινή ευγνωμοσύνη μου προς τον Duncan Howitt-Marshall, που ανέλαβε το πολύ δύσκολο έργο της απομαγνητοφώνησης, την Αμαλία Κακίση, υπεύθυνη του αρχείου της BSA, καθώς και τη Διευθύντρια Καθ. Catherine Morgan, που μου έδωσε την άδεια να δημοσιεύσω τις φωτογραφίες εδώ.
Τον Sinclair Hood τον γνώρισα για πρώτη φορά το 2006 στα Χανιά κατά τη διάρκεια του Ι΄ Κρητολογικού Συνεδρίου. Ήταν για μένα μια πολύ συγκινητική στιγμή να συνομιλώ με έναν τόσο σημαντικό και ξακουστό αρχαιολόγο, σχεδόν θρύλο της μινωικής αρχαιολογίας. Μέχρι τότε τον γνώριζα μόνο μέσα από το πλήθος των δημοσιεύσεών του, πολλές από τις οποίες διαβάζαμε ανελλιπώς κατά τη διάρκεια των πανεπιστημιακών μας σπουδών, όπως το The Home of the Heroes (London 1967) και το The Arts in Prehistoric Greece (London 1978).
Κατά τη διάρκεια των πανεπιστημιακών μας χρόνων πέρασαν από τα μάτια μας χιλιάδες διαφάνειες κεραμεικής, γλυπτών ή άλλων αντικειμένων, αλλά σπανίως έως σχεδόν ποτέ δεν αντικρίσαμε σε αυτές τα πρόσωπα των αρχαιολόγων που κρύβονται πίσω από τα ευρήματα. Άραγε πόσο εύκολα μπορεί κάποιος από εμάς να ανακαλέσει το πρόσωπο κάποιου αρχαιολόγου, πέρα από αυτό του Ερρίκου Σλήμαν ή του Αρθούρου Έβανς; Και όλως παραδόξως, ενώ η αρχαιολογία θεωρείται ανθρωποκεντρική επιστήμη, ή έτσι εμείς οι αρχαιολόγοι θέλουμε να διαλαλούμε, πολύ συχνά ξεχνάμε τον ίδιο τον άνθρωπο.
Το Μουσείο Μπενάκη τριάντα και πλέον χρόνια πριν, οργάνωσε και φιλοξένησε στο χώρο της οδού Κουμπάρη, την έκθεση ‘Παραδοσιακές καλλιέργειες’. Πολύτιμα αντικείμενα των μόνιμων συλλογών του, αγροτικά εργαλεία, αλέτρια, σβάρνες, δρεπάνια, λελέκια, παλαμαριές, αδοκάνες από κοινού με φωτογραφίες από ώρες κάματου και χειρωνακτικής εργασίας στην ελληνική ύπαιθρο αποτέλεσαν μέρος της έκθεσης αυτής. Σήμερα, στους νέους χώρους του μουσείου της οδού Πειραιώς φιλοξενείται μέχρι και τις 22 Μαΐου, ένα εγχείρημα, που αρθρώνει ξανά το ξεχασμένο λόγο της ελληνικής υπαίθρου και των γεννημάτων της. Πρόκειται για το έργο που αποτέλεσε την ελληνική συμμετοχή στη 12η Διεθνή ‘Εκθεση Αρχιτεκτονικής Μπιενάλε της Βενετίας με θεματικό τίτλο ‘Κιβωτός – Παλαιοί σπόροι για νέες καλλιέργειες’. Επιμελητές και εμψυχωτές της δουλειάς, που παρουσιάστηκε στο Ελληνικό Περίπτερο και κατόπιν στο μουσείο της Αθήνας οι αρχιτέκτονες Ζήσης Κοτιώνης και Φοίβη Γιαννίση.