Πέραν Αμφίπολης, τι;

Αλέξανδρος Μαζαράκης Αινιάν & Αλεξάνδρα Αλεξανδρίδου, protagon.gr, 19-09-2014

Καλοκαίρι 2014. Πάνω από ένα μήνα τώρα, τα φώτα της δημοσιότητας είναι στραμμένα στην Αμφίπολη και την ανασκαφή του μνημειακού τάφου. Ειδήμονες και μη έχουν την ευκαιρία για πρώτη φορά να παρακολουθήσουν την αφαίρεση πέτρα-πέτρα, εν είδει τηλεοπτικού «ριάλιτι». Το διαδίκτυο βρίθει αναρτήσεων για την ταυτότητα του νεκρού, τη χρονολόγηση του μνημείου, κρίσεων θετικών και αρνητικών για την ανασκαφή…

Η ιδιαίτερη προβολή της Αμφίπολης, τα ερωτήματα, ο ενθουσιασμός και η ενασχόληση πολλών με το θέμα, πέραν των κάθε είδους ενστάσεων, γεμίζει εμάς τους «επαγγελματίες» με μια κρυφή χαρά ότι η αρχαιολογία δεν είναι χαμένη υπόθεση, αλλά κομμάτι της ζωής του μέσου Έλληνα που περιμένει απλά μια δυναμική αφορμή για να ενδιαφερθεί για το παρελθόν.

Ωστόσο, χαμηλώνοντας για λίγο τα φώτα της Αμφίπολης, η πραγματικότητα το διαψεύδει οικτρά. Εκατοντάδες είναι οι ανασκαφές που διενεργούνται παράλληλα σε όλη τη χώρα, που αν και δεν τυγχάνουν της ίδιας προβολής, όλες συμβάλλουν με το δικό τους τρόπο στην κατανόηση του παρελθόντος.

Μία εξ αυτών είναι και η συστηματική πανεπιστημιακή ανασκαφή στη θέση Κεφάλα στη Σκιάθο. Πρόκειται για την πρωιμότερη γνωστή θέση των ιστορικών χρόνων στις Σποράδες και τα ανασκαφικά ευρήματα είναι ήδη σημαντικά για τη μελέτη των πρώιμων εγκαταστάσεων στο Αιγαίο της Πρώιμης Εποχής του Σιδήρου. Παρά τη σπουδαιότητα της θέσης και την επιμονή μας να επιστρέφουμε από το 2009 κάθε καλοκαίρι, οι συνθήκες κάθε χρόνο δυσχεραίνουν. Η Σκιάθος είναι ένας από τους πιο περιζήτητους τουριστικούς προορισμούς στην Ελλάδα. Τα πρώτα χρόνια της έρευνας ο δήμος συνέδραμε αποφασιστικά την ερευνητική προσπάθεια. Ωστόσο, η έναρξη της ανασκαφής μάς βρήκε μόνους στην επίλυση βασικών πρακτικών ζητήματων. Εξαιρώντας κάποιους Σκιαθίτες που μας στηρίζουν, η γενικότερη εικόνα είναι άκρως απογοητευτική. Οι υπεύθυνοι των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων έχουν δείξει το σκληρότερό τους πρόσωπο και τα προβλήματα ειδικά φέτος αποδεικνύουν ότι το κέρδος αποτελεί το μεγάλο στοίχημα για το νησί. Εξάλλου, καθώς το δημόσιο πανεπιστήμιο με τους ελάχιστους πόρους του είναι εκ προοιμίου εκπρόθεσμος κακοπληρωτής, οι περισσότεροι επιχειρηματίες αρνούνται να μας εξυπηρετήσουν. Ενώ αλλού τοπικές κοινωνίες στηρίζουν έμπρακτα το αρχαιολογικό έργο, εδώ νιώθουμε παρείσακτοι. Κανείς δεν δείχνει να να κατανοεί τη σημασία της ανασκαφής και τις προοπτικές της. Οι ντόπιοι απλά εγκλωβίζονται στο αιώνιο ερώτημα του κρυμμένου θησαυρού που νομίζουν ότι αναζητούμε…

Read more: http://www.protagon.gr