Αρχαιομεταλλουργικές έρευνες στη νότια Σίφνο: ευρήματα, ερωτήματα, προοπτικές

Ζώζη Παπαδοπούλου Πρακτικά Δ’ Διεθνούς Σιφναϊκου Συμποσίου, Σίφνος 25-26 Ιουνίου 2010, Αθήνα 2013, 29-44.

From the introduction (in Greek)

Η παρούσα ανακοίνωση αποτελεί μια παρουσίαση των πρόσφατων αρχαιομεταλλουργικών ερευνών που πραγματοποιούνται στην Ν. Σίφνο, και συγκεκριμένα από την περιοχή που ορίζεται από το νοτιοδυτικό όριο του Πλατύ Γιαλού ως τον κόλπο Σαρλί. Στην περιοχή αυτή, σε μία έκταση πού δεν ξεπερνά το 1,5 τετρ. χιλιόμετρο, εντοπίστηκαν τα 10 τελευταία χρόνια: μία θέση παραγωγής αργύρου με την μέθοδο της κυπέλλωσης στο εσωτερικό ενός πρωτοκυκλαδικού (στο έξης ΠΚ) οικισμού στο Ακρωτηράκι, τρεις γειτονικές θέσεις εκκαμίνευσης χαλκού στο Σκαλί, που χρονολογούνται στην πρώιμη εποχή του Χαλκού (στο εξής ΠΕΧ), και μία θέση εκκαμίνευσης αργύρου/μολύβδου στην Κασέλα, της ίδιας περιόδου. Όπως είναι γνωστό, κατά την ΠΕΧ η Σίφνος μαζί με το Λαύριο αποτέλεσαν τις σημαντικότερες πηγές αργύρου και μολύβδου στο Αιγαίο. Τα στοιχεία που παρουσιάζονται εδώ είναι αποτέλεσμα ενός διεπιστημονικού αρχαιομεταλλουργικού προγράμματος που διενεργείται από την ΚΑ΄ ΕΠΚΑ στην νότια Σίφνο σε συνεργασία με τους: Δρα Γιάννη Μπασιάκο από τον Δημόκριτο, Δρα Μυρτώ Γεωργακοπούλου από το εργαστήριο Fitch της Βρετανικής Σχολής Αθηνών, Καθ. G. Wagner από το Πανεπιστήμιο της Χαϊδελβέργης, Μ. Χρυσοβέργη, αρχαιολόγο, ενώ ουσιώδης είναι η συμβολή του φύλακα αρχαιοτήτων Σίφνου Απ. Καράβη. Μεγάλο μέρος των δαπανών καλύπτεται από χρηματοδοτήσεις του INSTAP. Από τους βασικούς στόχους του προγράμματος είναι: α) η διερεύνηση ζητημάτων τεχνολογίας, προέλευσης της πρώτης ύλης και οργάνωσης της μεταλλουργικής παραγωγής στην νότια Σίφνο, β) η ανίχνευση των σχέσεων μεταξύ των διαφόρων μεταλλουργικών κέντρων της Σίφνου, ειδικά δε μεταξύ των θέσεων στην βόρεια και νότια ζώνη μεταλλοφορίας της νήσου, και γ) η συγκριτική μελέτη της αρχαίας σιφναϊκής τεχνολογίας των μετάλλων με άλλες σύγχρονές της στον χώρο του Αιγαίου.