Γωνιές Μαλεβιζίου: Το πολιτισμικό τοπίο και οι διαδρομές του οφίτη στην Εποχή του Χαλκού

Κατερίνα Αθανασάκη Κρητικά Χρονικά 34 (2014), 219-229

From the introduction (in Greek)

Παρά τον μεγάλο αριθμό μελετών για τα λίθινα αντικείμενα στην προϊστορική Κρήτη, οι περιοχές εξόρυξης των πρώτων υλών για την κατασκευή τους, έχουν αποτελέσει ελάχιστα μέχρι σήμερα αντικείμενο έρευνας. Οι σύντομες, συνήθως, αναφορές περιορίζονται σε ένα αυστηρό πλαίσιο θετικιστικών προσεγγίσεων, παραγνωρίζοντας έτσι τη σημασία τους ως πολιτισμικών τοπίων, με κοινωνικές, πολιτικές, συμβολικές και άλλες όψεις και συνακόλουθα τον ρόλο τους σε ευρύτερα κοινωνικο-οικονομικά δίκτυα. Το οφιολιθικό τοπίο των Γωνιών Μαλεβιζίου, γνωστό αρχικά από τον P. Warren είναι ένα από αυτά.

Ο οφίτης, από την ελληνική λέξη όφις, λόγω της στικτής του επιφάνειας, που μοιάζει με δέρμα φιδιού, είναι εξαλλοιωμένο ηφαιστειακό πέτρωμα που εμφανίζεται με τη μορφή τριών κυρίως πολύμορφων ορυκτών: του χρυσοτίλη, του αντιγορίτη και του λιζαρδίτη. Ανήκει στην κατηγορία των εγχώριων λίθων και χρησιμοποιήθηκε από την ΠΜ ΙΙ έως την ΥΜ III με κύρια περίοδο χρήσης τη λεγόμενη νεοανακτορική, ως πρώτη ύλη σε ένα ευρύ φάσμα διαφορετικών αντικειμένων. Σ’ αυτό συμπεριλαμβάνονται σφραγίδες, μικροαντικείμενα, εργαλεία και αγγεία σε μεγάλο ποσοστό, αρχιτεκτονικά και δομικά μέλη καθώς και κεραμική, με τη μορφή εγκλεισμάτων.