Η παρούσα εργασία παρουσιάζει συνοπτικά τα αποτελέσματα της εκτεταμένης γεωαρχαιολογικής διερεύνησης των διαδικασιών σχηματισμού της νεολιθικής τούμπας, που εντοπίστηκε και ανασκάπτεται στα θέση Παλιάμπελα, Κολινδρού στην περιοχή της Βόρειας Πιερίας.
Η λίμνη Κάρλα ή Βοιβηίς, όπως ήταν γνωστή στην αρχαιότητα, υπήρξε μία από τις μεγαλύτερες λίμνες του ελλαδικού χώρου, που εκτεινόταν στην ευρύτερη πεδιάδα της Ανατολικής Θεσσαλίας μεταξύ της Μαγνησίας και της Λάρισας. Δημιουργήθηκε πριν από περίπου 500.000 χρόνια, με την εξέλιξη γεωλογικών φαινομένων, όταν έγινε η αποστράγγιση του θεσσαλικού χώρου, ο οποίος ήταν αρχικά μία μεγάλη λίμνη.
Η επιδίωξη της αρχαιολογικής έρευνας να προσεγγίσει θέματα οικονομίας και ιδεολογίας στην αρχαιότητα οδήγησε γρήγορα στην προσπάθεια να μελετηθεί η τροφή, η προέλευση, η παρασκευή και η κατανάλωσή της. «Παραδοσιακά» αυτό επιτυγχάνεται έμμεσα, με τις αρχαιοζωολογικές και παλαιοβοτανολογικές μελέτες, με την παρατήρηση των αρχιτεκτονικών στοιχείων και τις αναλύσεις της κεραμικής και της κατανομής της στον χώρο.
Αν δεχτούμε, λοιπόν, έστω και συμβατικά, ότι αρχαιολογία σημαίνει μελέτη των κοινωνιών του παρελθόντος και του περιβάλλοντός τους, μέσω της συστηματικής συγκέντρωσης και ανάλυσης ευρημάτων, πρέπει να δεχτούμε με την ίδια λογική ότι η Προϊστορική Αρχαιολογία, συλλέγει, καταγράφει, ταξινομεί και αναλύει τα αρχαιολογικά πράγματα, τις αρχαιολογικές μαρτυρίες, δηλαδή, που κατασκεύασαν και χρησιμοποίησαν άνθρωποι πριν από χιλιάδες χρόνια για να αναδείξει με ποιον τρόπο μέσω αυτών των πραγμάτων και των μαρτυριών αντικειμενοποιείται ο άνθρωπος της Προϊστορίας.
Με τον όρο «πειραματική αρχαιολογία» περιγράφεται η εφαρμογή της πειραματικής μεθόδου σε διαφόρους τομείς και στάδια της αρχαιολογικής έρευνας για να μελετηθούν υλικά κατάλοιπα και πρακτικές του παρελθόντος. Το γενικό εγχειρίδιο Αρχαιολογία: Θεωρίες, μεθοδολογία και πρακτικές εφαρμογές των Colin Renfrew και Paul Bahn (2001) περιλαμβάνει ποικίλα παραδείγματα εφαρμογών της πειραματικής μεθόδου
Yannis Galanakis & Małgosia Nowak-KempJournal of the History of Collections 25:1 (March 2013): 1-17.
This article examines the purchase of skulls, bones and a few archaeological objects by George Rolleston (1829-81), Professor of Anatomy and Physiology at Oxford, from Athanasios Rhousopoulos (1823-98), major collector, art dealer and Professor in the University of Athens.
Jeffery R. Hughey, Peristera Paschou, Petros Drineas, Donald Mastropaolo, Dimitra M. Lotakis, Patrick A. Navas, Manolis Michalodimitrakis, John A. Stamatoyannopoulos & George StamatoyannopoulosΑρχεία Ελληνικής Ιατρικής 30:4 (2013): 456-466.
Ο πρώτος προηγμένος ευρωπαϊκός πολιτισμός της Εποχής του Χαλκού εγκαθιδρύθηκε περίπου 5.000 χρόνια πριν από τους Μινωίτες. Από τότε που ο Sir Arthur Evans αποκάλυψε το μινωικό αστικό κέντρο της Κνωσού, οι αρχαιολόγοι κάνουν εικασίες σχετικά με την καταγωγή των ιδρυτών του εν λόγω πολιτισμού. Ο ίδιος ο Evans εισηγήθηκε ότι οι Μινωίτες έλκουν την καταγωγή τους από τη βόρεια Αφρική, ενώ από άλλους έχει προταθεί καταγωγή από τη Μικρά Ασία και τη Μέση Ανατολή, καθώς επίσης κυκλαδίτικη και βαλκανική καταγωγή
Evi Margaritis Antiquity 87:337 (September 2013): 746-757.
The author shows how better recovery techniques have allowed the early history of the Mediterranean olive to be rewritten. Small scale exploitation is detectable in the Neolithic, and is widespread by the Early Bronze Age.
The bronze razor with the horse-head handle appeared in Scandinavia in the fifteenth century BC. Where did it come from and what did it mean? The author shows that the razor had some antecedents in the Aegean, although none of these objects were imported to the north.
G. Karamitrou-Mentessidi, N. Efstratiou, J.K. Kozłowski, M. Kaczanowska, Y. Maniatis, A. Curci, S. Michalopoulou, A. Papathanasiou & S.M. ValamotiAntiquity 87:336 (June 2013): Project Gallery.
The fertile plains of central and western Macedonia are of key importance for early Greek prehistory, and Nea Nikomedeia, dated to the end of the seventh millennium BC, has long been considered one of the earliest farming settlements in Europe.
Nicoletta Momiglianoin M. G Morcillo & S. Knippschild (eds), Seduction and Power: Antiquity in the Visual and Performing Arts, London/New York 2013, 35-55.
Since the first decade of the twentieth century, the material culture of Minoan Crete has been a rich source of inspiration for modern writers and artists, as various articles and books on this subject testify.
In the pre-globalization era, foreign objects acquired high social value due to their exotic character, relative inaccessibility, and distant origin. However, a closer look at the factors involved in the creation of their captivating aura reveals that their dislocation into a new cultural context affected the perception and appreciation of their material and design in substantially different ways.
Giorgos BourogiannisAncient Near Eastern Studies 50 (2013): 139-189.
This paper investigates aspects of the Phoenician presence on the islands of Rhodes and Cos during the middle and late Geometric periods. Discussion is based primarily on pottery wares although other groups of artefacts are also considered.
David Kaniewski, Elise Van Campo, Joël Guiot, Sabine Le Burel, Thierry Otto, Cecile BaetemanPLoS ONE 8(8) 2013: e71004.
The Late Bronze Age world of the Eastern Mediterranean, a rich linkage of Aegean, Egyptian, Syro-Palestinian, and Hittite civilizations, collapsed famously 3200 years ago and has remained one of the mysteries of the ancient world since the event’s retrieval began in the late 19th century AD/CE.
Yiannis Papadatos & Peter TomkinsAmerican Journal of Archaeology 117.3 (2013): 353-381.
Currently, long-distance trading, gateway communities, and the longboat are understood to have emerged in the Aegean during Early Bronze (EB) IB/IIA. This longboat-trading model envisages an essentially static configuration of trading communities situated at nodal points in maritime networks of interaction, an arrangement that was brought to an end, by the beginning of EB III, with the introduction of the masted sailing ship.
